In’interessanta excursiun culturhistorica
Norbert Berther
Suenter ina pli liunga pausa ha il Forum cultural Tujetsch sut l’egida da Tarcisi Hendry pupei organisau sonda, ils 17 d’october 2015 in’excursiun culturhistorica a Curaglia ed a Mompé Medel, dalla quala 12 participonts han priu part.
Museum Alpin, Curaglia
L’emprema viseta va Curaglia. Leu, el center dil vitg, ha Gallus Giger endrizzau en siu clavau ch’el ha per part acquistau ed engrondiu cun parts dad auters possessurs in museum cun rauba veglia ed era pli nova dalla agricultura, selvicultura, cultura, religiun, dil tenercasa, dil sport eav. Per exempel faultschs, fuortgas, segirs, zappins, resgias, gramafons, cudischs da devoziun, talers, rodas da filar, mulins da caffè, vischala (denter auter era ruogs dil hafner Sep Antoni Deragisch da Bugnei), skis. En tut mellis objects bein ordinai e presentai. Gallus Giger ei staus biars onns cusunz ella Claustra da Mustér. Suenter la pensiun eis el buca staus lischents, mobein ha realisau cun grond anim e gronda lavur il Museum Alpin Curaglia. Ina tala prestaziun mereta laud e respect! Ina viseta da quei bein cultural vala la peina!
Mulin e resgia a Mompé Medel
La secunda etappa dall’excursiun ein il mulin e la resgia a Mompé Medel stada. Quels dus objects eran i empau en decadenza. Avon in per onns ha Gion Battesta Manetsch ensemen cun siu frar renovau els, aschia ch’els san puspei vegnir duvrai. El mulin vegn oz miult specialmein segal. Avon onns, specialmein duront la Secunda uiara mundiala, era quei medemamain dumiec e salin en grondas quantitads. Gion Battesta declara cun anim la funcziun dil mulin ed amplifichescha las expectoraziuns duront l’excellenta marenda preparada da sia dunna e sia feglia. El fa era enzacontas interessantas remarcas historicas, specialmein pertuccont la Val Gierm. Leu deva ei mintgaton dispetas denter ils vischins da Mompé Medel e da Cavorgia pertuccont la pasculaziun dalla pastira. Il secund luvratori ei la pintga resgia ch’ei medemamein vegnida renovada e fa buns survetschs.
Tut ils participonts ein stai incantai dalla interessanta excursiun culturhistiorica ed engrazian als responsabels dil Form cultural Tujetsch per quella purschida. Sin bien seveser in’autra gada!
{gallery}FcTCuragliaMompeMedel{/gallery}